Gmina Miasta Chełmża

Burmistrz: Paweł Polikowski
ul. Hallera 2, 87-140 Chełmża
tel.: 56 675 22 91
e-mail: http://um@chelmza.pl
strona www: http://chelmza.pl

POŁOŻENIE

Gmina Miasta Chełmża położona jest w powiecie toruńskim, w centralnej części województwa kujawsko – pomorskiego. Miasto otoczone jest obszarem gminy wiejskiej Chełmża. Miasto Chełmża zlokalizowane jest w niedalekiej odległości od głównych ośrodków wojewódzkich tj. Torunia (ok. 20 km) oraz Bydgoszczy (ok. 45 km). Chełmża jest niewielkim miastem, które w odniesieniu do najbliższego otoczenia pełni funkcję centrum usługowo-administracyjnego. Jest to ośrodek o ciekawym charakterze urbanistycznym, który kształtują dwa jeziora wkomponowane w krajobraz miasta, urozmaicając tym samym zagospodarowanie przestrzenne. Gmina Miasta Chełmża jest jedną ze 144 gmin w podziale terytorialnym województwa kujawsko – pomorskiego, a jednocześnie jednym z 52 miast województwa oraz jedynym miastem w całym powiecie toruńskim. Miasto zajmuje powierzchnię 7,8 km kw, co stanowi około 0,6 proc. powierzchni powiatu toruńskiego oraz 0,04 proc. powierzchni całego województwa. Liczba mieszkańców, wg stanu na dzień 31.03.2025 r., wynosi 12.652 (zameldowania stałe i czasowe).

Ogólna powierzchnia miasta Chełmży wynosi 784 ha, z czego część lądowa zajmuje 87,63 proc. powierzchni całkowitej, a grunty pod wodami 12,37 proc. W strukturze zagospodarowania powierzchni miasta dominują użytki rolne stanowiące 44,64 proc. powierzchni całkowitej miasta, a także grunty zabudowane i zurbanizowane, które zajmują 40,05 proc. powierzchni. Zabudowa miejska ogranicza występowanie dużej powierzchni terenów zielonych. Zieleń miejska to przede wszystkim parki, skwery oraz roślinność przydrożna. Uzupełnieniem „zielonej części miasta” jest także roślinność występująca na obszarach ogrodów działkowych.

HISTORIA

Chełmża, położona na ziemi chełmińskiej, była zasiedlana już ok. 10 tys. lat p.n.e. przez łowców reniferów. W kolejnych tysiącleciach pojawiali się tu rolnicy kultury ceramiki wstęgowej oraz przedstawiciele innych kultur, m.in. łużyckiej i wielbarskiej (Goci). Od VII wieku n.e. osiedlali się tu Słowianie z grupy Goplan.

W XIII wieku książę Konrad Mazowiecki przekazał ziemię chełmińską biskupowi Chrystianowi, a następnie Krzyżakom. W 1243 r. utworzono diecezję chełmińską, a jej siedzibą została osada Łoza – późniejsza Chełmża. W 1251 r. uzyskała prawa miejskie. Miasto ucierpiało w czasie powstań pruskich i wojen z Zakonem Krzyżackim.

W XVI wieku pojawiła się reformacja, a miasto nawiedziły pożary i wojny, m.in. ze Szwedami. W 1772 r., po I rozbiorze Polski, Chełmża trafiła pod panowanie pruskie. W XIX wieku rozwijała się jako ośrodek handlowo-rzemieślniczy i rolniczy. Powstały banki, szkoły, cukrownia i węzeł kolejowy. Liczba mieszkańców wzrosła z 3,4 tys. w 1880 r. do ponad 10 tys. w 1910 r.

Po odzyskaniu niepodległości w 1920 r. Chełmża rozwijała się mimo trudności gospodarczych. W 1939 r. miasto zajęli Niemcy, a wielu mieszkańców padło ofiarą represji. Po wojnie, w 1945 r., miasto zajęła Armia Czerwona, a część ludności została deportowana na Syberię.

Po 1945 r. Chełmża zaczęła się odbudowywać i rozwijać. W 1980 r. liczyła już 15 tys. mieszkańców. Miasto zachowało bogate dziedzictwo historyczne i kulturowe, w tym m.in. gotycką katedrę, zabytkowe kamienice i tradycje chóralne.

Źródło: https://www.chelmza.pl/9880,historia-miasta

POTENCJAŁ GOSPODARCZY

Na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego w działalności gospodarczej sektora prywatnego na terenie Miasta Chełmży dominują głównie osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki handlowe. Wśród podmiotów gospodarczych dominuje działalność związana z handlem hurtowym i detalicznym, budownictwem, przemysłem oraz gastronomią.

Dane dotyczące stanu gospodarki na terenie miasta Chełmża świadczą o rozwoju gospodarczym. Liczba podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na przestrzeni ostatnich lat zwiększyła się. Powstaje coraz więcej punktów gastronomicznych, zapewniających mieszkańcom oraz turystom atrakcje np. wieczory muzyczne, czy też karaoke organizowane w klubach i kawiarniach. W okresie wakacyjnym dużą popularnością cieszą się mobilne punkty gastronomiczne, które obsługują lokalne imprezy plenerowe oraz małe bary w okolicy Jeziora Chełmżyńskiego, skąd podziwiać można uroki Jeziora Chełmżyńskiego.

Ponadto rozwinęła się branża dotycząca obsługi prawnej mieszkańców: kancelarie prawne i notarialne. Na ocenę atrakcyjności inwestycyjnej danego obszaru wpływa wiele czynników, które mają znaczenie dla efektywnego prowadzenia działalności gospodarczej. Wśród nich jako najważniejsze należy wymienić sytuację na rynku pracy oraz wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną. Są to elementy, na które Miasto Chełmża ma wpływ, natomiast na czynniki zewnętrzne o charakterze makroekonomicznym, takie jak sytuacja rynkowa czy uwarunkowania przyrodnicze, jednostka samorządu terytorialnego ma ograniczony wpływ.

Chełmża uznawana jest za miasto posiadające potencjał inwestycyjny m.in. ze względu na korzystną lokalizację na terenie województwa kujawsko – pomorskiego.

Zdecydowana większość instytucji otoczenia biznesu skoncentrowana jest w pobliskim Toruniu oraz dalej położonej Bydgoszczy. Należą do nich przede wszystkim: centra biznesu, inkubatory przedsiębiorczości, parki technologiczne, naukowo – badawcze i przemysłowe, ośrodki doradztwa  i instytucje finansowe.

Miasto Chełmża posiada potencjał inwestycyjny związany głównie z jej atrakcyjnym położeniem, jednak jednym z problemów jest brak terenów inwestycyjnych, przez co ograniczone są możliwości gospodarcze miasta.

Istotnym czynnikiem, który przyczynił się do rozbudzenia sektora gospodarczego i zachęca inwestorów do lokowania działalności na terenie Miasta Chełmży jest rozbudowa instytucji otoczenia biznesu. Na terenie Chełmży utworzono prężnie działający Inkubator Przedsiębiorczości.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE

Chełmża to jedno z najstarszych miast regionu, położone malowniczo nad Jeziorem Chełmżyńskim. Dzięki bogatej historii, licznym zabytkom i atrakcyjnemu położeniu, stanowi ważny ośrodek turystyczny powiatu toruńskiego.

Zabytki warte zobaczenia:

- Konkatedra Świętej Trójcy (1251 r.) – gotycka świątynia z barokową wieżą, odwiedzana przez polskich królów.

- Kościół św. Mikołaja (1248 r.) – orientowana budowla z cegły i kamienia.

- Kaplica Zawiszów Czarnych i cmentarz katolicki z XIX w.

- Stare kamienice w centrum miasta – świadectwo rozwoju mieszczańskiego.

- Wieża ciśnień – jedna z najstarszych tego typu konstrukcji w Polsce.

- Ratusz z 1900 r. – neogotycki budynek z bogatą historią.

Atrakcją miasta jest Jezioro Chełmżyńskie, położone w jego centrum. To jedno z największych jezior Pojezierza Chełmińskiego (299 ha), idealne do kąpieli, wędkowania i sportów wodnych. Wokół jeziora znajdują się:

- Strzeżona plaża Ustronie oraz trzy plaże niestrzeżone;

- Ścieżki rowerowe i spacerowe;

- Pomost spacerowy i miejsca piknikowe.

Miasto oferuje nowoczesną infrastrukturę sportową, do której należą: hala widowiskowo-sportowa, stadion, pływalnia, boiska „Orlik”, a także organizuje liczne imprezy sportowe: Półmaraton Chełmżyński, Chełmżyńska Dziesiątka, rajdy rowerowe.

Szlaki turystyczne:

- Żółty: Papowo Biskupie – Bielczyny – Chełmża;

- Niebieski: Chełmża – Ciechocinek;

- Zielony: Chełmża – Nawra – Kończewice.